η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή η οποία κατατάσσεται στο DSM-IV σαν διαταραχή άγχους χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες χρόνιες εμμονές και καταναγκαστικές συμπεριφορές που προκαλούν έντονη δυσφορία και ψυχολογική φθορά. Οι εμμονές μπορεί να είναι επαναλαμβανόμενες σκέψεις, εικόνες και παρορμήσεις που εισβάλουν στο μυαλό χωρίς την συνειδητή συγκατάθεση. Συχνά η καταναγκαστική συμπεριφορά όπως το πλύσιμο των χεριών ή άλλου είδους τελετουργίες προκύπτουν στην προσπάθεια αντικατάστασης και διαγραφής της έμμονης ιδέας. Η διαταραχή εκτιμάται σε επίπεδα από 0.2 έως 0.8% στα παιδιά και πάνω από 2% στους ενήλικες (Flament et al., 1998).
Θα πρέπει να επισημάνουμε πως και η διαταραχή ιδεοψυχαναγκασμού φαίνεται να παρουσιάζει τόσο γενετικούς όσο και περιβαλλοντικούς παράγοντες στην εμφάνιση της και αυτό στηρίζεται σε μελέτες που έγιναν σε δίδυμα αδέρφια. Εάν ένα από τα παιδιά παρουσίαζε ΙΨΔ, τότε και το άλλο παιδί είχε πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει τη διαταραχή εάν τα δίδυμα ήταν μονοζυγωτικά παρά από τα δίδυμα που ήταν ετεροζυγωτικά. Η ΙΨΔ είναι πιο αυξημένη ανάμεσα σε συγγενείς πρώτου βαθμού των παιδιών με τη συγκεκριμένη διαταραχή και ιδιαίτερα του πατέρα (Lenane et al., 1990 ). Σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μίμηση συμπεριφοράς, διότι τα παιδιά αυτά εμφανίζουν διαφορετικά συμπτώματα από αυτά των συγγενών τους. (Leonard et al., 1997).
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια από τις πιο σοβαρές διαταραχές των παιδιών και ιδιαίτερα βασανιστική αφού μετατρέπει την καθημερινότητα τους σε μια επίμονη προσπάθεια κατευνασμού του άγχους. Τα παιδιά καταναλώνουν μεγάλο μέρος της ημέρας και της ενέργειάς τους αντιμετωπίζοντας τα συμπτώματά τους. Δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους και γενικότερα τα καθήκοντά τους διότι οι σκέψεις που τα επιβαρύνουν τα κάνουν να νιώθουν ότι ίσως είναι «τρελά». Ένα σύνολο τελετουργιών μπορεί να ξεκινά από
- 1
- 2